چه‌ند دێڕێک له‌باره‌ی په‌تای کۆرۆناوه
نووسینی: قانع خورشید
فیکر
2020-02-24
کۆمێنت
990 جار بینراوە
(وَإِذَا
جَآءَهُمْ أَمْرٌ مِّنَ ٱلْأَمْنِ أَوِ ٱلْخَوْفِ أَذَاعُواْ بِهِۦ ۖ وَلَوْ رَدُّوهُ
إِلَى ٱلرَّسُولِ وَإِلَىٰٓ أُوْلِى ٱلْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ ٱلَّذِينَ يَسْتَنۢبِطُونَهُۥ
مِنْهُمْ ۗ وَلَوْلَا فَضْلُ ٱللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُۥ لَٱتَّبَعْتُمُ ٱلشَّيْطَٰنَ
إِلَّا قَلِيلًا: هه‌ركات مه‌سه‌له‌یه‌ک، جا ئاسایش بێت یا ترس، ڕوویان تێ دەکات، گورجێک
بڵاوی ده‌كه‌نه‌وه، خۆ ئه‌گه‌ر بیانگێڕایه‌ته‌وه لای پێغه‌مبه‌ر و بۆ لای خاوه‌ن
ڕاكان، ئه‌وانه‌ی توانای هه‌ڵێنجانیان هه‌بوو، ده‌یانزانی و تێیده‌گه‌یشتن. ئه‌گه‌ر
فه‌زڵ و به‌زه‌یی خوایشتان به‌سه‌ره‌وه نه‌بووایه، كه‌مێكتان نه‌بێت، -هه‌مووان-
شوێنی شه‌یتان ده‌كه‌وتن) النساء: 83
* مرۆڤی خاوه‌ن په‌یام و ژیر و دڵسۆز، له دۆخێکی وه‌ک ئێستادا نایکاته
گاڵه و هه‌را و خۆی ناکاته کای ده‌م با و زوو ته‌پوتۆز نانێته‌وه. بڕوا به گشت
قسه‌یه‌ک ناکات و وره‌ی عاله‌م ناڕووخێنێت، خۆی به مشتێ زانیاریی سه‌رپێییه‌وه هه‌ڵنانێت
كه به 30 چرکه له ئینته‌رنێت ده‌ست ده‌خرێن!
* زۆربه‌ی ئه‌و به‌ناو ڕێنماییه ته‌ندروستییانه‌ی هه‌ر سه‌درییه‌له‌به‌ر
و ده‌مامکدارێک به لایڤ و نالایڤ له تۆڕه کۆمه‌ڵایه‌تییه‌كاندا بڵاویان ده‌که‌نه‌وه،
ئه‌گه‌ر یه‌ک کاریگه‌رییان هه‌بێت، زیادکردنی نه‌خۆشییه و زه‌ڕه‌یه‌ک سوودیان نییه.
ئه‌وانه دڵه‌ڕاوکێ ده‌خولقێنن و دڵه‌ڕاوکێیش ده‌بێته هۆی لاوازیی مرۆڤ و که‌مبوونه‌وه‌ی
توانای به‌رگریی. ئه‌مانه خۆیان له ڤایرۆسی کۆرۆنا ترسناکتر و زیانبه‌خشترن، نییه‌تیان
هه‌رچییه‌ک بێت، كاره‌که‌یان خراپ و بێعه‌قڵانه‌یه. هیی وایان هه‌یه به جۆرێک قسه
ده‌کات، یه‌كێ نه‌زانێت ئێژێت له‌سه‌ر ته‌پۆڵكه‌یه‌ک له ته‌رمی قوربانییانی کۆرۆناوه
لێدوان ده‌دات!
* هه‌رگیز ئه‌و گوته‌یه‌ی دیل كارینگیم بیر ناچێت، كه ده‌ڵێت "بۆ
ڕه‌واندنه‌وه‌ی ترس و دڵه‌ڕاوکێ ئاماره‌كان بخوێنه‌وه" ئه‌وانه‌ی ڕۆژانه به
ڕووداوی ئۆتۆمبێل و ئه‌و نه‌خۆشییانه‌ی به هۆی جگه‌ره و نێرگه‌له و مه‌یه‌وه ده‌مرن،
سه‌د قات له مردووان به ڤایرۆسی کۆرۆنا زیاترن، تۆ که فیشکه‌ی جگه‌ره‌ت دێت و له‌م
جاده یه‌كسایدی و باریک و پڕتاسانه‌ی کوردستاندا له 160 ماشین لێ ده‌خوڕیت، له ده‌مامک
و ده‌ستشۆردنت چی و چیت داوه له کۆرۆنای داماو؟!
* به ده‌ستی خۆم نییه و درۆیشتان له‌گه‌لدا ناكه‌م، له دڵه‌وه حه‌ز
ده‌كه‌م دوو سێیه له‌و مه‌لا و وتاربێژانه تووشی كۆرۆنا ببن و ئه‌گه‌ر به هۆیه‌وه
نه‌یشگه‌نه پله‌ی شه‌هیدی، ئه‌وا هه‌ر كه‌مێک به‌چه‌ترسێن ببن، كه شاگه‌شكه بووبوون
و قه‌شمه‌رییان به چین و ماچین ده‌كرد و ده‌ستیان ده‌هێنایه سه‌ر دڵیاندا كه ئۆخه‌ی،
ئاواتان لێ دێت، بخۆن له‌به‌ری! نازانم بۆچی ئه‌م به‌ڕێزانه هه‌میشه و له‌گه‌ل گشت
به‌ڵا و هه‌رایه‌كدا عه‌قڵ و نه‌قڵ و مێژوو و جوگرافیا و فیزیک و میتافیزیكیش له بیر
ده‌كه‌ن و حاڵ ده‌یانگرێت و ده‌كه‌ونه‌وه هه‌ڵه‌ی سه‌یره‌وه. که‌سێك نییه پێیان
بڵێ، مامۆستایانی به‌ڕێز، كۆرۆنایش جۆرێک تاعوونه، تاعوون چه‌ندین جار له وڵاتانی
ئیسلامییش بڵاو بووه‌ته‌وه و ده‌یان هه‌زار موسڵمانی گه‌وره و گچكه و نێر و مێی
كوشتووه و خۆشه‌ویستیش فه‌رموویه‌تی ئه‌و باوه‌ڕداره‌ی به تاعوون بمرێت، شه‌هیده.
هاوه‌ڵی پایه‌داری وه‌ک ئه‌بووعوبه‌یده‌ی جه‌ڕاح به تاعوون مردووه. ڕاسته موسڵمانان
به هۆی تارات و ده‌ستنوێژ و سه‌ربڕینی حه‌یوان و كوڵاندنی گۆشت و نه‌خواردنی زۆر له
ئاژه‌ڵ و گیاندارانه‌وه، له‌م ده‌رد و مافه‌تانه دوورترن، وه‌لێ ئه‌مه ناكاته ئه‌وه‌ی
هه‌ر داماوێک تووشی ده‌ردێک بوو، ئێمه ده‌ست بكه‌ینه شایی و هه‌ڵپه‌ڕكێ و له جێی
ئه‌وه‌ی كۆمه‌كیان بكه‌ین، كوته‌كیان لێ بده‌ین!
* له‌م دۆخانه‌دا ده‌بێت گه‌وره‌یی شه‌ریعه‌ت و فیقهی ئیسلامیمان زیاتر
بۆ ده‌ركه‌وێت، ئه‌و نه‌سیحه‌تانه‌ی پزیشكه‌كان پێمانی ده‌ڵێن، له ده‌ستشۆردن و ئاوهه‌ڵدانه
ده‌م و لووت و هنگكردن و دووركه‌وتنه‌وه له هه‌ندێ ئاژه‌ڵ و... هه‌مووی له ئه‌حكامی
ته‌هاره و نه‌جاسه‌دا و له باسی تارات و ده‌سنوێژدا هه‌ن.
* وه‌حش و دڕنده‌ی ئه‌سڵی و ڕیشه‌ی هه‌موو ده‌رد و ڤایرۆسه‌كان و بڵاوکردنه‌وه‌ی
ترس و گرانكردنی کاڵا، سیستمی سه‌رمایه‌داری و به‌خواکردنی ماده و پاره و به‌رژه‌وه‌ندیی
که‌سه‌کییه. هه‌رچی ده‌گوزه‌رێت له ده‌ردی جه‌سته‌یی و ده‌روونی و مه‌عنه‌وی، زۆرینه‌ی
بۆ ئه‌م سیستمه نوێیه‌ی جیهان ده‌گه‌ڕێته‌وه و ده‌بێت ئێمه‌یش نه‌بینه زوڕنای و
پێویسته ده‌ست بخه‌ینه ده‌ستی یه‌ک بۆ لێدان و بنكۆڵكردنی.
* ئه‌م ڤایرۆسه یه‌کجار وه‌ها ترسناک و کوشنده‌یش نییه و له مه‌سووله‌کانی
وڵاتی خۆمان و حیمایه‌کانیان به‌ڕه‌حمتر و به‌ئه‌خلاقتره! ئه‌م، حه‌قی به مناڵی خوار
10 ساڵه‌وه نییه و زیاتر ئه‌وانه‌ی نە‌خۆشینی تریان هه‌یه و سیستمی به‌رگریی له‌شیان
لاوازه و ته‌مه‌نێكی زۆریان هه‌یه، له كاتی تووشبووندا گیانیان ده‌كه‌وێته مه‌ترسییه‌وه.
ئه‌گه‌ری تووشبوونی هه‌ریه‌ک له ئێمه یه‌ک له هه‌زاریش نییه، ئه‌گه‌ر تووشیش بووین،
دیسان ئه‌گه‌ری مردنمان هه‌ر یه‌ک دوو له سه‌دێکه، که‌چی زۆرینه زیڕه‌مان کردووه،
له كاتێكدا مردنی هه‌موومان بڕاوه‌یه و که‌س گومانی نییه ئه‌مڕۆ بێت یا سبه‌ی ده‌مرین
(کل نفس ذائقة الموت)، به‌پێچه‌وانه‌وه گشتمان بێباکین و به چاوقایمی خه‌ریكی هه‌ڵه
و په‌ڵه‌ین! خۆزگه ئه‌وه‌نه‌ی له کۆرۆنا ده‌ترسین و خۆمانی بۆ ئاماده ده‌که‌ین و
بازاڕ گران ده‌که‌ین، ده‌یه‌کی ئه‌وه له قه‌بر و قیامه‌ت و دۆزه‌خ ترساباین و خۆمان
بۆ ئاماده بکردایه.
ئه‌وه‌نده‌ی ئه‌هلی دونیان، ئه‌هلی دونیا، تاقه ڕۆژێ گه‌ر
به قه‌ڕنێ من ئه‌وه‌نده ئه‌هلی خوا بم، ده‌بمه پێغه‌مبه‌ر!
(مه‌حوی)