ئه‌گه‌ر بته‌وێت كۆمپیوته‌ر پێبكه‌یت پێویسته‌ بزانیت دوگمه‌ی داگیرسان كامه‌یه‌ و چۆنیش هه‌ڵده‌كرێت،ئه‌مه‌ پێی ده‌وترێت كۆدی كردنه‌وه‌ی كۆمپیوته‌ر.یان ئه‌گه‌ر كه‌سێك ویستی فێری غاردان بێت به‌ ئه‌سپ ئه‌وا پێویست ده‌كات له‌ پێشدا فێری سواربوون بێت چونكه‌ هیچ كه‌س ناتوانێت هه‌رله‌خۆوه‌ فێری سواریى بێت،كه‌سێك كه‌ یه‌كه‌مجار ده‌ست ده‌كات به‌ خوێندنه‌وه‌ی كتێب و ئه‌و په‌رتوكه‌ش كه‌ ده‌یخوێنێتەوە (تاوان و سزا)ی (دۆستۆفیسكی)یه‌ و كه‌سێكیش كه‌ چه‌ند ساڵێكه‌ رۆمان ده‌خوێنێته‌وه‌، ئایا وه‌ك و یه‌ك تێده‌گه‌ن یان جیاوازن؟
چ كه‌سێك هه‌یه‌ بڵێ به‌ڵێ؟ به‌دڵنیاییه‌وه‌ هیچ كه‌س سه‌ری (ئا ) نا له‌قێنێت! هۆكاره‌كه‌شی فره‌ ڕوونه‌ چونكه‌ كه‌سی یه‌كه‌م تازه‌یه‌ و توانای‌ ئاسان تێگه‌یشتنی نه‌ك نیه‌ به‌ڵكو كه‌سانی ژیر ئامۆژگاری ده‌كه‌ن كه‌ به‌ڕێزتان له‌ ئاستی ده‌رككردنی وه‌ها كتێبێكدا نین پێویسته‌ له‌ ڕۆمانه‌ ساده‌كانه‌وه‌ ده‌ستپێبكه‌ن تاوه‌كو له‌ كۆده‌كان بگه‌ی، ئه‌گه‌ر هات و ئه‌م كه‌سه‌ به‌وه‌وه‌ نه‌وه‌ستا ده‌ستی كرد به‌ ڕه‌خنه‌گرتن له‌ وه‌ها شاكارێكی گه‌وره‌، كه‌سانی ژیر چۆن ناوزه‌د ده‌كه‌ن؟
ئه‌مه‌ بۆنوسینی كه‌سێك كه‌ هه‌ندێك جار وا ڕێكده‌كه‌وێت كه‌ هاوسه‌رده‌می خۆمانه‌ یان خه‌ڵكی یه‌ك نیشتیمان یا شارێكین، پێوستی به‌ زانینی پاشخانە‌. ئه‌ی ئه‌گه‌ر هات و ئه‌و نوسینه‌ كه‌ ئێمه‌ ڕه‌خنه‌ی لێده‌گرین یان ده‌یخوێنینه‌وه‌ كتابی خودا بوو، زمانه‌كه‌ی هی 1400ساڵ پێش ئێسته‌ بوو ئایا پر نابێت له‌ كۆد؟ ئایا هه‌موو كه‌س ده‌توانێ به‌ئاسانی تێیبگات؟ به‌دڵنیاییه‌وه‌ نه‌خێر، با ئه‌م كتێبه‌ به‌ زمانی(عه‌ره‌بی ڕوون ) نوسرابێت، هیچ ئیشكالیه‌تێك دروست ناكات چونكه‌ منیش كه‌ی توانیم زمانی عه‌ره‌بی ڕوون بزانم ئه‌وا تێگه‌یشتنیشم ئاسان ده‌بێت،كه‌واته‌ فێربوونی ئه‌و زمانه و‌ هه‌زمكردنی ڕێساكانی كۆده‌كه‌یه‌ .
زانینی ئه‌و زمانه‌ هۆكار بووه‌ كه‌ له‌سه‌رده‌می خۆیدا كه‌مترین ته‌فسیری قورئان بكرێت، چونكه‌ به‌ئاسانی تێیگه‌یشتوون، پێویستی به‌ روونكردنه‌وه‌ی زۆر نه‌بووە، به‌ڵام ده‌بێت ئه‌وه‌ش بزانین كه‌ له‌سه‌رده‌می دابه‌زینی سروشدا خه‌ڵكانی زۆرشاره‌زا هه‌بوون و پێش هه‌مووان تێگه‌یشتوون و زوتر راستیه‌كانیان ده‌رك كردووه‌، ئه‌گه‌ر هه‌موومان به‌ یه‌كسانی له‌ كۆده‌كان تێبگه‌ین كه‌واته‌ یه‌ك مرۆڤین، ئه‌وكات جیاوازی بیركردنه‌وه‌ مانایه‌كی نامێنێت .
كاتێك كۆتا ئایه‌ت له‌ قورئان دێته‌ خواره‌وه‌ هاوه‌ڵان به‌یه‌كجار خۆشی ده‌كه‌ن، به‌ڵام (ابوبكر) ده‌گری كاتێك لێی ده‌پرسن،یه‌ژێت (مردنی خۆشه‌ویست نزیك بووه‌ته‌وه‌)! یان كاتێك پێغه‌مبه‌ر(ص) كۆچی دوای ده‌كات هه‌مووان ده‌گرین (عمر) هاوار ده‌كات هه‌ركه‌س بڵێت پێغه‌مبه‌ر(ص) مردووه‌ ده‌یكوژم، كه‌چی دیسان (ئه‌بوبكر) دێته‌گۆ و ئه‌م ئایه‌ته‌ شیده‌كاته‌وه‌ (محمد فرستاده‌ی خودابوو،ئایا به‌مردن یان به‌ شه‌هید بوونی ئێوه‌ پاشگه‌ز ده‌بنه‌وه‌)؟ خۆ هه‌مووان پێشتریش ئه‌م ئایه‌ته‌یان بیستبوو زمانێكی ڕوونیشیان ده‌زانی ئه‌ی بۆ تێنه‌ده‌گه‌یشتن؟ ئه‌مه‌یه‌ جیاوازی معریف و ناسینی كۆده‌كان له‌ شوێنی خۆیدا .
(ره‌حمه‌ت له‌و كه‌سه‌ی كه‌ قه‌دری جێگه‌ی خۆی ده‌زانێت ) )